Arapgir ilçesinde bağcılığın tarihçesi çok eski yıllara dayanmaktadır.
İlçede başta Siyah Köhnü, Aşıkbeyazı ve Kışlık Amasya üzüm çeşitleri
olmak üzere toplam 13 üzüm çeşidinin üretimi yapılmaktadır. Bu üzüm çeşitleri
içerisinde Siyah Köhnü üzüm çeşidi, asit-şeker oranı, tat, aroma ve rengi
itibariyle ülkemiz genelinde hem sofralık ve hem de şaraplık olarak geniş pazar
bulabilen, şarap fabrikalarının alım için rağbet ettiği bir üzüm
çeşididir. Üzüm, sofralık ve şaraplık olmasının yanında; pekmez, pestil, kuru
üzüm ve oricik (ceviz sucuğu) olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca kışlık
Amasya üzüm çeşidi kışlık taze üzüm olarak nisan, mayıs hatta haziran ayına
kadar kilerlerde muhafaza edilmektedir.
İlçede, toplam 827 hektar bağ alanı bulunmaktadır. Bunun 765
hektarında serpene, 62 hektarında ise telli terbiye sistemiyle üretim
yapılmaktadır. 2001 yılından itibaren devlet-vatandaş işbirliği ile modern
yüksek telli terbiye sistemli bağların tesis edilmesine başlanmasıyla üzüm
bağlarında kalite ve üretim artışı sağlanmıştır. Bu da çiftçilerimiz
tarafından yeni tesis edilecek bağlara örnek teşkil etmiştir. İlçemizde yıllık
6000 ton üzüm üretimi yapılmakta ve bunun yaklaşık 3500 tonunu Arapgir Köhnü
Üzümü oluşturmaktadır.
Arapgir Köhnü Üzümü bölgeye has bir üzüm çeşidi olup, başka yerde
aynı özellikleri taşımamaktadır. Koleksiyon niteliğindedir. Sofralık ve
şaraplık olarak kullanılmaktadır. Tane şekli yumurta, tane rengi siyah, tane
iriliği büyük, kabuk kalınlığı orta, çekirdek sayısı 2-3, salkım şekli konik,
salkım sıklığı sık ve çiçek yapısı erdişidir. Orta derecede kuru madde oranı
(%17-18) ve düşük derecede asitlik (6,5 g/l) bulunmaktadır. Yüksek şıra
randımanı (%73) ve meyve etrafındaki sis tabakası belirgin özellikleridir.
Üzüm, yüksek şeker içeriğinden dolayı, kalori değeri yüksek bir besin
maddesidir. Ayrıca mineral maddelerden kalsiyum, potasyum, sodyum ve demir
yönünden zengin olduğu gibi, bazı vitaminler yönünden de önemli bir kaynak
olarak kabul edilir. Ancak, üzümün beslenme değerini oluşturan maddelerin
niteliği ve miktarı, taze veya işleme sonucunda dönüştüğü mamul ürüne
bağlı olarak değişmektedir. Yaş üzüm ile karşılaştırıldığında, kuru üzüm ve
pekmez, daha az su içerdiklerinden daha yüksek kalorili, demir ve kalsiyum
mineralleri bakımından daha zengindirler. Üzüm, bazı karaciğer hastalıkları ile
kansızlığın tedavisinde etkilidir. Yüksek tansiyonu kontrol altında tutar.
Ayrıca içerdiği meyve asitleri ve lifli yapısı ile mideye zarar vermeden,
böbrek ve bağırsak sisteminin çalışmasını düzenler, kanın temizlenmesine
yardımcı olur. Yüksek kalori içeriğine karşın, çok düşük miktarda yağ ve
protein içerdiğinden ideal bir diyet besinidir.
Arapgir Köhnü Üzümü’nü tanıtmak ve üreticileri daha kaliteli üretim
yapmaya teşvik etmek amacıyla her yılın Eylül ayının 2. haftasında
Bağbozumu Şenlikleri tertiplenerek üzüm teşvik yarışması düzenlenmektedir. Bu
yarışmada Arapgir Köhnü Üzümü ve Aşık Beyazı kategorilerinde dereceye giren ilk
üç üreticiye Bağbozumu Şenlikleri Tertip Komitesi tarafından para ödülü
verilmekte, yarışmaya katılan tüm üreticilere de komite tarafından değişik
hediyeler verilmektedir. Ayrıca, 2006 yılında Siyah Köhnü Üzümü
için Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı’na coğrafi işaret başvurusunda
bulunulmuş olup; 2007 yılında “Arapgir Köhnü Üzümü” markasıyla
tescili yapılmıştır.